Author: piksel_marketing

Исплатата на вработените не треба да ти претставува долг процес кој ќе ти одзема време. Сега со само еден налог и неколку едноставни чекори можеш брзо да префрлиш плата користејќи го формуларот ПП53. Само подготви пресметка за плата и поднеси ја преку e-mail до УЈП од каде ќе добиеш фолио број. Внеси го фолио бројот во ПП53 налогот преку електронско банкарство и плаќањето е извршено!  

Но, ајде да почнеме од почеток. Што е бруто, а што нето плата? Како се поднесува пресметка за плата преку e-mail? Кои се роковите за поднесување на пресметка за плата? Кој е рокот за уплата на придонесите? 

Доколку си млад претприемач или штотуку отвори сопствен бизнис, сигурно до сега се соочи со барем една од овие дилеми. Ние ќе се обидеме на едноставен начин да ти дадеме одговор на овие често поставувани прашања.  

Што е бруто плата? 

Бруто-плата е вкупната плата што ја остварува работникот од работниот однос. Сепак, ова не е целосната сума која работникот ја добива на неговата трансакциска сметка. Всушност, бруто платата се состои од нето платата што ја добива работникот, на којашто се додадени трошоците за придонеси за социјално осигурување и данокот на доход од работа. 

Вкупниот износ на придонесите за социјално осигурување ги опфаќа придонесите за:  

• Пензиско и инвалидско осигурување (ПИОМ): 18,8% од основната плата. 

• Задолжително здравствено осигурување (ФЗОМ): 7,5% од основната плата. 

• Дополнителен придонес за задолжително здравствено осигурување во случај на повреда на работно место и професионално заболување: 0,5% од основната плата. 

• Задолжителен придонес за осигурување во случај на невработеност (АВРМ): 1,2% од основната плата. 

Основица за пресметка на придонесите за задолжително социјално осигурување е платата во вкупен износ (плата, надоместоци на плата и исплата по основ на деловна успешност на работодавачот). Откако ќе се исплатат придонесите за задолжително социјално осигурување и откако ќе се пресмета личното ослободување утврдено во месечниот износ согласно даночните прописи, се добива основицата за пресметка на данокот на доход од работа во износ од 10%. 

Сумирано, бруто-платата се состои од три дела, и тоа: 

1. Дел од платата што отпаѓа на плаќање придонеси за задолжително социјално осигурување (28%);  

2. Дел од платата што отпаѓа на плаќање данок на доход од работа (10%) 

3. Остаток од платата што му се исплаќа на работникот (нето-плата). 

Што е нето плата? 

Нето-плата претставува плата во вкупен износ, намалена за вкупниот износ на придонесите за задолжително социјално осигурување и за износот на персоналниот данок на доход.  

Во пракса, нето платата e вкупен збир од сите парични побарувања што ги има или со кои се стекнал работникот во одреден исплатен период како резултат на неговиот вложен труд, или извршената работа. Ова e составен дел од платата на работникот, а тука спаѓаат:  

• Основната плата  

• Работната успешност (доколку е остварена)  

• Додатоци на плата (доколку се остварени)  

• Надоместокот на плата (доколку постоел)  

• Останатите материјални надоместоци на трошоците поврзани со работењето на работникот и слично. 

Како да поднесеш пресметка за плата преку e-mail?  

Пресметка за плата можеш да поднесеш преку електронските услуги на УЈП. Потребно е само да испратиш пополнет МПИН образец преку електронска пошта celaplata@ujp.gov.mk и истиот ќе се смета за доставен до Управата за јавни приходи. При доставување на МПИН за повеќе даночни обврзници преку електронска пошта, пресметките за плата треба да ги доставиш одделно, за секој даночен обврзник. 

Декларацијата и Налогот за плаќање ќе ти бидат доставени на твојата електронска пошта, најдоцна во рок од 24 часа од поднесувањето на пријавата. Доколку по истекот на 24 часа од поднесувањето на пријавата не ти е доставен повратен одговор, обрати се до даночните канцеларии на Управата за јавни приходи за проверка на образецот МПИН кој го достави преку електронска пошта. 

Внимавај на рокот за поднесување на МПИН пресметка! Како обврзник за пресметка и уплата на придонесите, пресметката за претходниот месец треба да ја доставиш до Управата за јавни приходи најдоцна до 10-ти во тековниот месец. 

Кој е рокот за уплата на придонесите? 

Уплатата на придонесите треба да ја извршиш на денот кога ја вршиш исплатата на плата (или дел од плата), надоместок на плата, пензија, односно друг паричен надоместок. 

Доколку плата или дел од плата, надоместок на плата, пензија, односно друг паричен надоместок не се исплатени порано, рокот за плаќање на придонесите од претходниот месец е 15-тиот ден од тековниот месец.  

*По истекот на законскиот рок за плаќање на придонесите од задолжително социјално осигурување се пресметува камата во износ од 0,03% за секој ден задоцнување. 

За крај, важно е да знаеш дека пресметката за плата е основен аспект на деловното работење што бара негово разбирање, но и забележување на деталите. Со разбирање на терминологијата и почитување на роковите за поднесување и исплата на платите, ќе обезбедиш непречено функционирање на твојот бизнис, но и ќе го одржиш задоволството на твоите вработени.  

„Дали сакате плаќањето да го извршите преку КИБС или МИПС налог“ е прашање за кое речиси секогаш ни треба малку време пред да го одговориме. Која од овие две опции беше побрза? Кои се другите разлики помеѓу овие два типа на плаќање? Што да изберам кога ми е потребно да извршам итни плаќања? Како да извршам поголеми плаќања? 

Кога правите платежни трансакции во Македонија, имате неколку опции во зависност од видот, вредноста и итноста на трансакцијата. Два од примарните системи се КИБС и МИПС, а тука се и интерните банкарски налози. Секоја од овие опции има свои предности во зависност од вашите потреби.  

Интерен налог, КИБС или МИПС?   

Ова се сите карактеристики што треба да ги знаете пред да изберете на кој начин ќе направите некоја трансакција. 

КИБС плаќања: Редовни меѓубанкарски трансакции 

КИБС (Клириншки интербанкарски систем) е систем за плаќања помеѓу различни банки, кој обично се користи за трансакции до 1 милион денари. Овој систем овозможува едноставен и сигурен начин за пренос на пари помеѓу банките, но клучната предност е неговата исплатливост за редовни трансакции.  

Како функционира КИБС: 

• Чекор 1: Поднесување на налог. Клиентот на банката поднесува платен налог за пренос на средства на сметка во друга банка. 

• Чекор 2: Верификација и валидација. Банката го верификува налогот за плаќање и го испраќа до КИБС на понатамошна обработка. 

• Чекор 3: Порамнување. Сите налози за плаќање доставени до 14 часот се обработуваат до 14:30 во истиот ден. Налозите што се направени после 14 часот се пренесуваат за реализација наредниот работен ден. 

• Чекор 4: Потврда. Откако ќе се подмират плаќањата, се испраќа потврда до банките на двете страни, со што се потврдува дека трансакцијата е завршена. 

КИБС е одличен избор за плаќања коишто не ви се итни, како што се редовните трансакции, каде што примачот може да чека до времето на порамнување.   

МИПС плаќања: Брзи и ефикасни за итни и големи трансакции 

За поголеми или итни трансакции се користи МИПС (Македонски меѓубанкарски платен систем). Преку овој систем се вршат плаќања во вредност над 1 милион денари или плаќања кои е потребно да се извршат во реално време (RTGS – Real Time Gross Settlement System). Ова значи дека плаќањата се извршуваат веднаш по верификацијата. 

Како функционира МИПС: 

• Чекор 1: Поднесување на налог. Клиентот доставува налог за плаќање преку својата банка. 

• Чекор 2: Верификација и валидација. Банката го верификува налогот и го испраќа до МИПС за обработка во реално време. 

• Чекор 3: Извршување на плаќање. Системот веднаш го извршува плаќањето, префрлајќи ги средствата помеѓу сметките на уплаќачот и примачот. 

• Чекор 4: Потврда. Откако ќе се обработи налогот, МИПС испраќа потврда до двете банки, со што се потврдува дека плаќањето е успешно завршено. 

МИПС е идеален за итни плаќања или трансакции со висока вредност, каде брзата обработка е од клучно значење. Меѓутоа, иако се побрзи, трансакциите со МИПС генерално доаѓаат со повисоки трошоци за провизија поради итноста и обработката во реално време.  

Интерни банкарски плаќања: Брзи и практични 

Доколку и уплаќачот и примачот имаат сметки во ПроКредит Банка, интерните плаќања се наједноставната и најбрзата опција, бидејќи нема потреба од користење на КИБС или МИПС системите. Овие трансакции се обработуваат речиси веднаш и често без никакви провизии, бидејќи се одвиваат во системот на банката. 

Ова се главните предности на интерните плаќања: 

• Брзина: Трансакциите се извршуваат во реално време, обично во рок од неколку минути, 24/7. 

• Ниски трошоци: Овие трансакции често пати се бесплатни или за нив се наплаќаат многу ниски провизии бидејќи преносот се врши во истата банка. 

• Едноставност: Лесно и едноставно се реализираат преку интернет банкарство, мобилни апликации или директно во филијалите на банката. 

Сега откако ги разбирате сите детали за начините на извршување трансакции, многу полесно ќе го изберете најсоодветниот метод за плаќање. Интерните банкарски плаќања се најбрза и најисплатлива опција кога испраќате пари помеѓу сметки во иста банка. За редовни плаќања помеѓу сметки во различни банки користете го КИБС, а за итни и поголеми трансфери изберете го МИПС системот. 

Како претприемач, ефикасното управување со вашите финансии е клучно за растот и стабилноста на вашиот бизнис. При отворањето сметка во банка, една од првите одлуки со кои ќе се соочите е да изберете помеѓу бизнис кредитна картичка и дебитна картичка за вашите деловни трошоци.  

Иако двата типа на картички се многу вредни финансиски алатки, тие служат за различни цели и нудат различни придобивки. Штом ќе разберете како тие функционираат, ќе ви биде полесно да управувате со готовинскиот тек, па дури и да изградите позитивна кредитна историја за вашата компанија.   

Бизнис дебитна картичка – директен пристап до вашите средства 

Дебитната картичка е директно поврзана со тековната сметка на вашата компанија. Тоа значи дека секој пат кога купувате или подигате готовина, парите веднаш се одземаат од вашата сметка. За младите претприемачи дебитните картички можат да бидат одличен начин да се одржи контролата врз трошењето бидејќи тие ве спречуваат да трошите повеќе од она што е достапно на вашата сметка. 

Со дебитна картичка, секогаш ќе функционирате во рамките на вашите можности. Ова е важна навика што ќе треба да ја стекнете, особено кога штотуку почнувате и се обидувате да избегнете непотребни долгови. Вашите трансакции се плаќаат во реално време, па така е полесно да го следите вашиот готовински тек и да бидете сигурни дека не трошите прекумерно.  

Брзо и лесно управување со средствата 

Дебитните картички се особено корисни за управување со секојдневните деловни трошоци — без разлика дали плаќате за канцелариски материјали, претплати за софтвер или патни трошоци. Тие исто така нудат директен начин за следење на деловните финансии преку онлајн алатките и апликациите на вашата банка.  

Уште една позитивна страна на бизнис дебитните картички е можноста за поставување под-сметки и распределба на специфични буџети на различни членови на тимот. Во ПроКредит Банка дебитните картички ви нудат дополнителен бенефит – можност за уплата на дневен промет на современите банкомати во 24/7 Зоните на банката.  

Сепак, дебитните картички доаѓаат со ограничувања. Бидејќи можете да ги трошите само парите што се достапни на вашата сметка, немате флексибилност при појава на неочекувани трошоци.   

Бизнис кредитна картичка – планско управување со готовинскиот тек 

Бизнис кредитните картички функционираат поинаку од дебитните картички. Наместо да повлекувате директно од вашата банкарска сметка, кредитната картичка ви дава пристап до кредитна линија што можете да ја користите за деловни трошоци. Оваа кредитна линија ви овозможува да трошите надвор од вашите достапни средства, што може да биде особено корисно во периоди кога треба да инвестирате во вашиот бизнис или да ги покриете празнините во готовинскиот тек на краток рок. 

За младите претприемачи, една од најважните придобивки од бизнис кредитна картичка е тоа што може да ви помогне да изградите позитивна кредитна историја. Силниот кредитен рејтинг може да ги отвори вратите за поголеми можности за финансирање во иднина, без разлика дали тоа е деловен заем или кредитна линија за проширување на бизнисот.  

Одговорно користење на средства 

Одговорното користење на кредитна картичка (плаќањето на сметките навреме и ненадминувањето на кредитниот лимит) ќе ви помогне да изградите позитивен кредитен профил за вашиот бизнис. 

Кредитните картички нудат и флексибилност кога станува збор за управување со вашите финансии. Повеќето кредитни картички доаѓаат со грејс период, обично околу 30-45 дена, каде што нема да ви се наплати камата ако целосно го исплатите салдото до датумот на доспевање. Во ПроКредит Банка можете да го искористите максималниот грејс период од 45 дена. 

Ова ви овозможува да направите поголеми купувања без притисок да морате веднаш да ги покриете трошоците. Меѓутоа, ако го платите само минималното салдо, каматата ќе се акумулира на преостанатиот износ, па затоа е важно да ги следите вашите трошоци и да се стремите да го исплатите салдото во целост секогаш кога е можно. 

Бизнис кредитните картички честопати доаѓаат со дополнителни поволности, што може да обезбеди вредност за честите деловни трошоци. Некои картички нудат посебни поволности прилагодени на претприемачите, како што се попусти на канцелариски материјали, рекламирање или патувања, што ви помага да заштедите пари за редовно деловно работење. 

Практични совети – кога да користите бизнис кредитна картичка а кога дебитна?  

При изборот помеѓу бизнис кредитна и дебитна картичка важно е да ги земете предвид вашите деловни потреби, финансиски навики и долгорочни цели. 

Користете дебитни картички за секојдневни трошоци.  

Вашата бизнис дебитна картичка е совршена за дневни трансакции – купување канцелариски материјали, плаќање за услуги или патните трошоци.  

Искористете ги кредитните картички за раст.  

Ако ви се потребни поголеми вложувања, како што се нова опрема, инвентар или рекламирање, бизнис кредитна картичка може да ви помогне да ги распределите трошоците во поголем временски период. Само направете план за навремена исплата на долгот за да избегнете поголеми камати. 

Следете ги вашите трошоци.  

И дебитните и кредитните картички нудат онлајн алатки за да ви помогнат да ги следите трошоците и да управувате со вашиот готовински тек. Во ПроКредит Банка ова е особено лесно, благодарение на напредните дигитални алатки кои ви овозможуваат дури и отворање на бизнис сметка онлајн.  

Паметно изградете кредитна историја.  

Ако одлучите да користите бизнис кредитна картичка, фокусирајте се на навремени плаќања и на ниско ниво на искористеност на вашиот кредит. Ова ќе помогне да се изгради силен кредитен рејтинг, кој е од суштинско значење за обезбедување дополнителни заеми и други видови финансирање додека расте вашиот бизнис. 

Разберете ги вашите граници.  

Внимавајте на ограничувањата за трошење и на дебитните и на кредитните картички. Дебитната картичка ве ограничува на користење на средствата од вашата сметка, додека кредитната картичка доаѓа со однапред дефиниран кредитен лимит. Не ги надминувајте овие граници, бидејќи тоа може да доведе до дополнителни трошоци за пречекорување или казнена камата. 

И дебитните и кредитните картички имаат свое место во управувањето со финансиите на вашиот бизнис. Со стратешко користење на секоја картичка, можете ефикасно да управувате со вашиот готовински тек, да избегнете долгови и да обезбедите долгорочен успех за вашиот бизнис.  

Како сопственик на бизнис, вашиот примарен фокус треба да биде на развој и унапредување на вашиот бизнис. Ова опфаќа многу различни задачи и стратегии коишто бараат вложување на време и енергија. Меѓутоа, административните и сметководствените задачи често трошат голем дел од времето и ресурсите кои би можеле да се вложат во стратешки иницијативи. Токму затоа делегирањето на овие задачи на доверливи соработници ќе ви помогне да постигнете поголема деловна ефикасност. На вас ќе остане само да се концентрирате на клучните аспекти за развој на вашиот бизнис.

Како до поголема деловна ефикасност? 

Првите чекори коишто можете да ги преземете се: овластување потписник на вашата сметка и назначување на прокурист. Во продолжение ќе ги откриете сите детали како можете да постигнете деловна ефикасност со овие две одлуки.   

Овластете потписник на сметка 

Овластувањето на потписник на вашата банкарска сметка е практичен чекор за да се обезбеди непречено и ефикасно справување со платежните и сметководствените задачи. Овој процес ви овозможува да ги делегирате финансиските одговорности на доверлива личност, обезбедувајќи поголема флексибилност за вашите деловни активности. Еве како можете да овластите потписник на вашата сметка: 

Подгответе ги потребните документи 

• Доказ за идентификација – копии од лична карта или пасош и од управителот и од лицето што треба да се овласти. 
• Контакт информации – број на мобилниот телефон и адресата на е-пошта на овластеното лице. 
• Потпишано барање – пополнете и потпишете го барањето за промена на овластеното лице. И управителот и овластеното лице мора да го потпишат овој документ. 

Информирајте се за нивоата на овластување

Имајте предвид дека постојат повеќе нивоа на овластување, од кои секое одобрува различни нивоа на пристап и контрола врз вашата сметка. Изберете соодветно ниво на овластување што се усогласува со одговорностите што сакате да ги делегирате. 

Нивоа на овластување 

Ниво А– овластување за работа со сметка кое вклучува неограничено самостојно располагање со паричните средства од сметката. Овластено лице со ниво А може да користи MasterCard и/или ProCard дебитна картичка и/или онлајн услуги поврзани со платежната сметка со можност за вршење плаќања.

Ниво Б – овластување за работа со сметка кое вклучува располагање со паричните средства од сметката, но исклучиво заедно со лице кое е овластено за работа со сметката со ниво А или со лице кое е овластено за работа со сметката со ниво Б. Овластено лице со ниво Б може да користи ProCard дебитна картичка и/или онлајн услуги поврзани со платежна сметка со можност за вршење плаќања.

Ниво Ц – овластување за работа со сметка кое вклучува располагање со паричните средства од сметката, но исклучиво заедно со лице кое е овластено за работа со сметката со ниво А. Овластено лице со ниво Ц може да користи пристап до Системот за онлајн услуги поврзани со платежна сметка за преглед на сметки.

Ниво Д – овластување за работа со сметка кое вклучува преглед по сметка и можност единствено за подготовка, односно регистрирање на налози за плаќање, преку Системот за онлајн услуги поврзани со платежна сметка при што налозите ќе се реализираат исклучиво по нивно одобрување од страна на лице со овластување за работа со сметката/ите со ниво А или ниво Б соодветно.

Нивоата на овластување не вклучуваат овластување за затворање на платежна сметка од страна на лицата овластени по сметка, а вклучуваат овластување за затворање на орочена сметка.

Поднесете ги документите

Подготвените документи доставете ги до вашата банка. Банката ќе го обработи барањето и соодветно ќе ги ажурира овластените потписници на сметката.

Следејќи ги овие едноставни чекори, можете да го рационализирате финансиското управување на вашиот бизнис, што ќе ви овозможи поголема деловна ефикасност. 

Назначете прокурист 

Друг ефикасен начин за делегирање на административни задачи е назначувањето прокурист. Што значи ова? Прокурист е физичко лице кое има најшироко комерцијално полномошно, што му овозможува да извршува широк спектар на правни и административни дејствија во име на вашиот бизнис.  

Прокуристот може да склучува договори, да врши правни работи и да го застапува друштвото во постапките пред управните и државните органи. Ова му овозможува на сопственикот на бизнисот да му делегира на прокуристот голем дел од административните одговорности. 

Односите меѓу трговското друштво и прокуристот, вклучително и надоместокот, се уредуваат со договор. Меѓутоа, прокуристот не може да го отуѓи или оптоварува недвижниот имот на компанијата без посебно овластување. 

Прокуристот поседува посебен вид комерцијално полномошно што може да го додели само правно лице на деловно способно физичко лице. Ова полномошно е непреносливо и може да се отповика во секое време, без оглед на основаниот правен однос. 

За да може да врши дејствија, прокуристот треба да се регистрира во Трговскиот регистар за да се формализира авторитетот и да се обезбеди усогласеност со законските барања. 

Со назначување на прокурист, сопствениците на бизниси можат значително да се ослободат од административни оптоварувања.  

Делегирањето на административни и сметководствени задачи преку овластување на потписник и назначување прокурист може значително да ја подобри вашата деловна ефикасност. Овластувањето на доверливи соработници да управуваат со административните процеси на вашиот бизнис ви овозможува да посветите повеќе време и енергија за поттикнување на раст и иновации.