piksel_marketing, Author at ProCredit Blog

Author: piksel_marketing

Профит и одговорност: Како банките можат да бидат двигатели на стабилна и етичка економија

Posted on by piksel_marketing

Дали е можно профитот да оди рака под рака со општествената одговорност? Што значи да се создава профит што носи вредност и за економијата и за општеството? Во разговор на поткастот на Канал 77, Јованка Јолеска Поповска, член на Надзорен одбор и Емилија Спировска, член на Управен одбор во ПроКредит Банка зборуваат отворено за нивниот професионален пат, предизвиците што ги носи современото банкарство, провизиите и профитите на банките, како и нивната улога во економијата и општеството.

Која е основната улога на банките?

Емилија Спировска: Мултиплицирање на парите во нашата економија е еден од клучните моменти. Едно е личните планови кои ги имате за заштеда, но друго е да го гледате и општествениот аспект на сето тоа. Парите кои се штедат во банка се мултиплицираат во економијата, додека на пример парите инвестирани во злато немаат позитивно влијание на економските движења. Во економијата во која живееме денес, сметам дека е важно парите да се чуваат во банка за да може да се вратат во економијата.

Зошто е важно банките да генерираат профит и да бидат стабилни?

Јованка Јолеска Поповска: Банките мора да се профитабилни поради тоа што профитабилна банка значи банка која може долгорочно да постои и е стабилна, затоа што во спротивно нестабилен банкарски сектор значи лошо за целата наша економија.

Дали може профит и одговорност да одат рака под рака?

Емилија Спировска: Апсолутно, профитот може и треба да оди рака под рака со одговорноста. Она што е проблем е кога трката за профит тотално го стави на страна прашањето за одговорност. На пример, дали профитот кој јас сакам да го заработам го остварувам по секоја цена и не ми е грижа какви последици ќе има кон општеството, животната средина, моите вработени, моите бизнис партнери и слично? Опасно е ако профитот нема никаква контрола.

Дали и зошто е важна финансиската едукација за физичките лица и бизнисите?

Јованка Јолеска Поповска: За физичките лица потребна е финансиска доедукација и треба истата да биде во порани години, додека се децата уште во училиште треба да се зборува на таа тема.

Бизнисмените се финансиски писмени бидејќи за да имаш своја компанија мора да си финансиски писмен. Меѓутоа, она што го забележуваме години наназад е дека има некоја стагнација на знаењето, за тоа како се управуваат фирмите, како се применуваат некои корпоративни практики и слично. Така што дефинитивно е потребна таа дообука и за компаниите, за да бидат поконкурентни.

Токму од тука тргна идејата за ние да направивме една бизнис академија која е бесплатна, достапна и наменета за развој и едукација на малите и средните претпријатија.

Колку е важно критичкото размислување за да изградиме подобро утре?

Емилија Спировска: Ние сите работиме во некое дадено опкружување со институции и закони, но не треба да се криеме позади закони и процедури. Треба да се запрашаме, што можам јас да направам дополнително во однос на работата на институцијата за да знам дека сум направила уште еден чекор понапред и да не се потпирам и кријам само позади институциите.

И тоа не е само во домен на банките, тоа е во домен на секоја компанија, на секој поединец. Едно се институциите и нивната работа, но јас како поединец треба да знам што можам јас да направам дополнително. Треба да сме критичари на она што е друштвена реалност и да го дадеме својот максимум за тоа што го имаме денес да може да го направиме утре уште подобро. 

Колку е важна личната одговорност на секој што работи во банкарскиот сектор и во донесувањето одлуки?

Јованка Јолеска Поповска: Доколку банкар ви даде кредит, а истовремено точно знае дека таму постојат ризици за вработените, клиентите, безбедноста или слично, тоа значи дека не му е грижа.

Тука веќе навлегуваме во личната одговорност и нашите лични вредности и верувајте тоа е нешто кое што поголемите компании и банки можат да го направат и да бидат мултипликатори на добри нешта. Почнуваме од тука со едукација за она што е етички, што е добро. Максималниот профит не е најважното нешто, треба да се чувствувам добро и кога ќе излезам надвор од работа знаејќи дека сум направила нешто добро.

Погледнете ја целата поткаст епизода:

Што значи да бидеш млад претприемач – интервју со Кристијан од Akcija24.mk

Posted on by piksel_marketing

Во секојдневната работа со нашите клиенти, најголемата вредност ја гледаме во градењето долгорочни партнерства, особено кога станува збор за поддршка на млад претприемач што храбро чекори по својот пат.

Еден од храбрите претприемачи со кој имаме задоволство да соработуваме е Кристијан Димоски, основачот на денес веќе добро познатата e-commerce платформа Akcija24.mk. Преку нашата програма „Млади во бизнисот“ Кристијан доби финансиска поддршка и вистински партнер во секоја фаза од развојот на неговиот бизнис.

Во ова интервју со Кристијан зборуваме за визијата, предизвиците и менталитетот, сè што го дефинира еден млад претприемач, од првите чекори, па сè до регионален раст.

Која е твојата дефиниција за млад претприемач? 

Да бидеш млад претприемач значи да си доволно луд за да пробаш, доволно упорен да истраеш и доволно скромен да учиш. Секој ден е нова лекција, од финансии, логистика и човечки ресурси, до личен развој. 

Исто така, да си млад претприемач значи да имаш повеќе енергија од другите, да бидеш пофлексибилен од конкуренцијата, да можеш да менуваш ставови и насоки неколку пати дневно, и сето тоа со брзина и агилност што е невозможна за поголемите и побавни структури. 

Токму тука е твојата предност. Не е во парите, не во контактите, туку во способноста да се движиш побрзо, да учиш побрзо и да се адаптираш побрзо. И ако го разбереш тоа, можеш да го искористиш како твоја најголема сила. 

Дали се сеќаваш на моментот кога одлучи да станеш претприемач? 

За мене, не постои еден момент. Претприемач не се станува со одлука преку ноќ, бидејќи тоа не е позиција, туку карактер. Не можеш едноставно да се разбудиш и да кажеш: „Од денес не работам за други, ќе бидам претприемач.“ Технички можеш, но тоа мора да е дел од твојот карактер, да си подготвен да се дадеш целосно за нештата што ги сакаш. 

Претприемништвото започнува кога си сè, освен претприемач. Прво си гаража. Потоа си магационер, одговорен за грижа за потрошувачи, сметководител, возач, логистичар. И тоа трае со години. Во ист ден се пресоблекуваш по три пати – еднаш во кошула за состанок во банка, потоа во работна маица за во магацин, па повторно во кошула за состанок со клиент. И тоа не е воопшто лесно да го правиш секојдневно. 

Ако главната мотивација ти се парите, бргу ќе се откажеш, бидејќи во првите години и да сакаш, ги нема. Има само долгови, ноќи без сон и борба без гаранција како ќе заврши. Мотивацијата доаѓа од визија, кога гледаш што можеш да изградиш, и како можеш ти да се изградиш како човек. 

Јас не станав претприемач со одлука – едноставно така сум скроен. Секогаш ме влечело да создадам нешто свое. И можеби тоа е најдобрата дефиниција за претприемач – не некој што одлучил, туку некој што едноставно не можел поинаку. 

Кои беа најголемите предизвици со кои се соочи на почетокот? 

Почетокот со Akcija24, како и секој вистински почеток, не беше блескав. Најважно беше да бидам подготвен на неуспех и да разберам дека немам што да изгубам, освен егото и емоциите. Кога почнуваш, токму тука е твојата слобода: немаш обврски кон никого, немаш страв од пад, можеш да експериментираш, да учиш, да грешиш – и ако паднеш, брзо да станеш. 

На почетокот си само ти, со идеја, малку ресурси и многу енергија. И треба да ја искористиш таа фаза како предност. Затоа што кога немаш ништо, можеш да се фокусираш на сѐ. И ако од самиот старт го прифатиш неуспехот како дел од процесот, тогаш секоја препрека станува лекција наместо пораз. 

Кристијан Акција24

Што те мотивираше да истраеш во овој процес? 

Немав што да изгубам. И тоа ми беше најголемата слобода. На почетокот на Akcija24, веќе зад мене имав премногу неуспеси. Толку многу, што дури и кога сите околу тебе ти се смеат, ти продолжуваш. Ако дотогаш не се откажав нема ни сега, ни за 20 години.

И тоа не сe учи од книга, тоа е „mindset“. Или го имаш, или не.

Барем јас не верувам дека се учи. Верувам дека се гради уште од детството, преку падови, преку реален живот. И кога еднаш ќе го изградиш тој став, ништо не може да те скрши, никаков неуспех, притисок, страв. Затоа што не ти требаат совршени услови, ти треба само доволно тврдоглавост да не се откажеш. 

Каква поддршка доби од ПроКредит Банка преку пакетот „Млади во бизнисот“? 

Поддршката од ПроКредит Банка не беше само финансиска, она што го добив беше вистински партнерски однос. Не нè гледаа како бројка, туку како реален бизнис со визија.

Преку програмата „млади во бизнис” во соработка со Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) ни овозможија јасна комуникација и разбирање за предизвиците што ги има секој млад претприемач. Тоа ни даде сигурност да растеме побрзо и поорганизирано.

И ова не беше некаков посебен третман кон нас, ова се предности што секој млад претприемач ги добива во ПроКредит Банка. Брзи, дигитални услуги, бесплатни стручни совети од личен банкарски советник, но и многу можности за бесплатна едукација и вмрежување.

Колку е важно за еден млад претприемач да има партнер што е во чекор со него? 

Клучно е. Во бизнисот, брзината значи сѐ, а кога имаш банка што реагира навреме, што те разбира и се адаптира на твоите потреби, тоа станува вистинска предност. Не ти треба само финансиска поддршка, ти треба партнер што ќе оди со тебе во иста насока, со исто темпо.

Партнер што сака и има знаење да го сподели со тебе, што ќе ти помогне да се поврзеш со луѓе што се соочуваат со слични предизвици, со кои можеш да градиш соработка, или едноставно, да споделиш искуства.

Со сѐ што нуди преку програмите за поддршка на младите претприемачи и со самиот начин на соработка со клиентите, ПроКредит Банка за нас е партнер кој ни помага да останеме фокусирани на растот. 

Дали си задоволен од досегашниот раст на компанијата? 

Да, навистина сум задоволен и тоа не само со бројките, туку и со насоката во којашто се движи нашиот раст. Минатата година излеговме од стартап фазата и веќе сме официјално во фаза на раст. Но, сè уште имаме стартап дух и исклучително силен тим кој функционира брзо, флексибилно и со страст за резултати. 

Во Македонија досега може да се пофалиме со над 110.000 различни домаќинства кои нарачале барем еден производ од нас. Ова значи дека Akcija24.mk е веќе дел од секој четврт дом.

Во Србија стануваме сериозен играч во онлајн трговијата со мебел, а оваа година активно влеговме и на пазарот во Косово, каде што веќе имаме неколку илјади нарачки. 

Горди сме на тоа што го изградивме, но уште повеќе сме фокусирани на тоа што доаѓа.  

Интервју Кристијан

Кој е твојот совет што би бил од помош за секој млад претприемач?

Не чекај совршен момент да започнеш твој бизнис, условите никогаш нема да бидат совршени. Почни со што тоа што го имаш на располагање и гради од таму. 

Најголемата лага е дека сѐ што ти треба на почетокот се пари. Не е така. Ти треба идеја, посветеност и луѓе околу тебе што ќе веруваат доволно за да помогнат. Почни со нешто за што ти и твојата околина можете да создадете вредност со време, труд и страст. Парите се само изговор за тие што не сакаат да се обидат или мислат дека не може поинаку. 

Мојот најискрен совет е: 

  • Не го гледај претприемништвото како нешто што ќе ти донесе статус или слобода, гледај го како процес што бара дисциплина и жртва. 
  • Подготви се да бидеш и директор и хигиеничар, и сметководител и магационер. 
  • Научи да уживаш во процесот. 

Успехот е процес. Ако се откажеш после 10-тиот пат, претприемништвото не е за тебе. 
Јас имам најмалку 10 затворени бизниси зад мене пред да дојдам до нешто што функционира. 

Кристијан е само еден од многуте примери дека кога млад претприемач добива вистинска поддршка, резултатите се видливи. Дознај повеќе за нашата програма „Млади во бизнисот“ и откриј како и ти можеш да го направиш првиот чекор кон одржлив и успешен бизнис.

Како „Growth Mindset“ ги подобрува комуникациските вештини 

Posted on by piksel_marketing

Способноста за ефективна комуникација е еден од најважните фактори за личен и професионален успех. Но, она што сè повеќе се препознава како основа за унапредување на оваа вештина е концептот на growth mindset – размислување насочено кон раст. Луѓето со ваков пристап не гледаат на комуникацијата како фиксна вештина, туку како процес што постојано може да се унапредува. 

Токму на оваа тема е посветен вториот модул на нашата ПроКредит бизнис академија. На претприемачите особено им се потребни напредни комуникациски вештини заради многуте улоги што ги играат во своите компании и недостатокот на време за дообјаснување и разрешување недоразбирања.  

Во продолжение ви споделуваме дел од тајните за успешна комуникација и growth mindset.   

Што значи „growth mindset“ во комуникација? 

Терминот „growth mindset“, кој е популаризиран од психологот Карол Двек, се однесува на верувањето дека интелигенцијата, вештините и способностите не се вродени и фиксни, туку можат да се развиваат преку труд, учење и искуство. Во контекст на комуникација, тоа значи: 

  • Подготвеност да се слуша со отворен ум. 
  • Способност да се прифати критика како можност за подобрување. 
  • Желба да се разбере другата страна, дури и кога не се согласуваме. 
  • Постојано учење од комуникациски грешки. 

Луѓето со развиен growth mindset не се плашат од конфликти. Напротив, тие ги гледаат како шанса за развој за себе и за односот со другите. 

Спротивно на ова е емоционалното „грабнување“ (Amygdala hijack), импулсивна реакција предизвикана од силни емоции која го блокира рационалното размислување. Во комуникацијата е важно да се препознаат таквите моменти и да се избере смирен и промислен одговор. 

Комуникацијата е повеќе од зборови 

Ефективната комуникација не се случува само преку зборови. Таа вклучува вербални, невербални и емоционални аспекти. Според познатото правило на Алберт Мехрабијан, во ситуации на конфликт или несогласување 55% од значењето се пренесува преку говорот на телото (држење, гестови, израз на лицето), 38% преку тонот на гласот, а само 7% преку зборовите. 

Ова покажува колку е важно да бидеме емотивно свесни и присутни кога комуницираме. Развиениот growth mindset нè охрабрува да обрнуваме внимание на сите овие сигнали и во нашето однесување и во однесувањето на другите. 

Комуникациски стилови и нивната врска со growth mindset 

Постојат четири основни стилови на комуникација, но само еден од нив се усогласува со концептот на growth mindset: 

1. Пасивен стил: Луѓето избегнуваат да ги изразат своите мислења и потреби, поради страв од судир или одбивање. Овој стил често води до фрустрација и потисната лутина. 

2. Агресивен стил: Наместо соработка, се форсира доминација. Се напаѓа наместо да се комуницира. Ова доведува до нарушени односи и губење на доверба. 

3. Пасивно-агресивен стил: Наместо отворено изразување, луѓето се служат со сарказам, поткопување или индиректни забелешки. Овој стил создава токсична средина. 

4. Асертивен стил: Ова е стилот кој најдобро го отсликува growth mindset. Тој подразбира искажување на ставовите и потребите јасно, директно и со почит, без повредување на другите. Асертивноста овозможува решавање конфликти, зајакнување на меѓучовечките односи и изградба на доверба. 

Како да комуницирате асертивно  

Со оваа проверена техника, вашата порака ќе биде појасна и поискрена: 

  • Се чувствувам… (опишете ја емоцијата) 
  • Кога ти… (конкретно однесување) 
  • Затоа што… (зошто тоа ви влијае) 
  • Што е твојата намера? (проверка на мотивацијата) 
  • Што предлагаш да промениме? (покана за заедничко решение) 

Оваа структура е едноставна, но моќна. Таа го заменува обвинувањето со разбирање, што е всушност и основата на growth mindset. 

Активно слушање како главна алатка 

Активното слушање е клучно за успешна комуникација. За разлика од пасивното слушање, кое води до недоразбирања, активно слушање значи целосен фокус на соговорникот, разбирање на кажаните зборови и емоции и потврдување на пораката. Клучно е да не се прекинува соговорникот, да не се размислува однапред за одговорот, туку навистина да се слушне другата страна. 

Луѓето со growth mindset не се плашат да слушаат, бидејќи не се загрозени од поинакво мислење. Тие знаат дека учиме само кога ќе престанеме да зборуваме и ќе почнеме да слушаме. 

Како „growth mindset“ ја трансформира комуникацијата

Во тимска работа, growth mindset ја подобрува атмосферата: 

  • Ги охрабрува членовите да даваат повратна информација без страв. 
  • Ја зголемува емпатијата и разбирањето. 
  • Поттикнува култура на учење, не на обвинување. 

Во семејството и пријателствата, тој носи: 

  • Поголема трпеливост и сочувство. 
  • Подобро решавање на конфликти. 
  • Отворена и искрена комуникација. 

Совети за развивање на „growth mindset“ преку комуникација 

Прифатете ги грешките како можност за учење. Наместо да се срамите, прашајте: „Што можам да научам од ова?“ 

  • Пoбарајте повратна информација – и слушајте ја без да се браните. 
  • Надградувајте го знаењето за емоционална интелигенција и комуникациски вештини. 
  • Вежбајте асертивност – почнете со мали чекори. 
  • Разговарајте со луѓе што мислат поинаку – со цел да ја разберете другата страна. 

Ако сакате да станете подобар комуникатор, првиот чекор не е во тоа што го зборувате, туку во начинот на кој размислувате. Growth mindset е темел на емпатична, асертивна и ефективна комуникација. Тоа е способност да се каже вистината со почит, да се прифати критика без страв и да се гледа секој разговор како можност, а не како судир. 

Променете го начинот на кој размислувате и ќе го промените начинот на кој комуницирате. Развијте го својот growth mindset и гледајте како се менува вашиот свет. 

Интерно претприемништво – сигурен пат до иновации и успех

Posted on by piksel_marketing

Успехот во бизнисот не е само прашање на среќа, туку резултат на иновации, знаење и правилно управување. Еден современ пристап, кој се нарекува интерно претприемништво, ги поттикнува компаниите и индивидуите да создаваат нови идеи, да ги имплементираат и да ги трансформираат во успешни проекти. Овој пристап не само што ја зголемува конкурентноста на компанијата, туку и овозможува личен и професионален развој на вработените.

Што е интерно претприемништво?

Интерно претприемништво подразбира создавање, промовирање и имплементација на иновации и промени во рамките на една организација. Тоа не е само за мали бизниси или нови компании – дури и големите корпорации можат да бидат претприемнички ако воведуваат нови производи, услуги или процеси. Овој пристап е применлив во сите сектори – од наука и здравство до банкарство и образование.

Токму затоа, оваа тема беше во фокусот на првиот модул кој го поминаа учесниците на нашата ПроКредит бизнис академија под водство на Сандра Савановиќ-Стевановиќ – партнер и директор на белградската подружница на Alphabet Group.

Кои се придобивките од интерно претприемништво?

За индивидуите, интерното претприемништво нуди можност да бидат креативни, да преземат иницијатива и да се чувствуваат како сопственици на своите идеи. За компаниите, тоа значи зголемена продуктивност, подобрена организациска култура и поголема способност за адаптација на пазарните промени. Со правилно управување, интерното претприемништво може да доведе до значителни финансиски и стратешки придобивки.

Модерен пристап за модерни времиња

Овој концепт се базира на современи методологии како што се „брејнсторминг“ и „мапирање“, кои помагаат во генерирање и анализа на идеи. Дополнително, SCAMPER моделот овозможува креативно размислување преку замена, комбинирање, зголемување или елиминирање на одредени аспекти на производите или услугите. Овие техники се лесно применливи и овозможуваат брзи резултати.

Зошто е ова важно за вашата компанија?

Интерното претприемништво ја поттикнува иновативната култура во компанијата, што е клучно за долгорочен успех. Со создавање на истражувачки тимови, обезбедување финансиски средства и поддршка од менаџментот, компаниите можат да ги надминат бариерите како отпорот кон промени и да создадат позитивна работна средина.

Искуствено учење и Колбов циклус

Искуственото учење е клучен елемент во процесот на обука за интерно претприемништво, бидејќи им овозможува на учесниците да развиваат своите вештини и знаења преку практични активности и рефлексија.

Колбов циклус на учење, кој се состои од четири фази – конкретно искуство, рефлексивно набљудување, апстрактна концептуализација и активно експериментирање – нуди структурирана рамка за овој процес. За време на тренингот, учесниците на академјата имаа можност да се соочат со реални бизнис предизвици, што им овозможи да учат и да развиваат свои претприемачки способности преку конкретни искуства.

На пример, по завршувањето на вежба, менторот ги поттикна учесниците да рефлектираат за своите искуства, да анализираат што научиле и како можат да ги применат тие сознанија во иднина. Овој пристап не само што ја зголемува ангажираноста на учесниците, туку и ја зајакнува нивната способност да препознаваат и решаваат проблеми, што е клучно за успехот во интерното претприемништво.

Вашиот следен чекор

Искористете ја секоја можност за учество во тренинг за интерно претприемништво. Ќе научите како да ги идентификувате и решавате проблемите, како да развивате бизнис идеи и како да ги имплементирате во пракса. Ако сте сопственик на мал бизнис, ве охрабруваме да се пријавите на нашата следна бизнис академија каде што искуствено ќе научите како да ги користите придобивките од овој концепт. Овој тренинг е дизајниран да ве води низ сите фази – од генерирање идеи до нивна реализација, со посебен акцент на менаџментот и анализа на вредноста.

Интерното претприемништво е повеќе од тренд – тоа е неопходност за секоја компанија која сака да остане релевантна и успешна. Со правилна примена, овој пристап може да донесе значителни придобивки за вас и вашата организација. Не дозволувајте вашите идеи да останат неискористени – инвестирајте во вашата иднина и иднината на вашата компанија.

Запознајте ги менторите на првата ПроКредит бизнис академија

Posted on by piksel_marketing

Официјално започна нашата ПроКредит бизнис академија, едукативна програма која овозможува нефинансиска поддршка на локалните бизниси преку бесплатна професионална едукација за сопствениците на мали и микро претпријатија коишто имаат амбиција за раст и развој. Академијата се реализира преку пет внимателно осмислени модули, кои ги опфаќаат темите интерно претприемништво, комуникациски вештини и „Growth mindset”, финансиски концепти, дигитална трансформација и продажба за мали бизниси.

Оваа Бизнис академија им овозможува на претприемачите пристап до интерактивни работилници, експертски совети и практични алатки со цел унапредување на нивните деловни вештини. Преку овој пристап, учесниците добиваат релевантно знаење и ресурси кои ќе им помогнат да го направат следниот значаен чекор во развојот и растот на нивниот бизнис.

Програмата е реализирана под менторство од искусни професионалци од регионалната консултантската компанија Alphabet Group која повеќе од 7 години им помага на малите бизниси да го реализираат својот целосен потенцијал преку иновативни и интерактивни обуки и програми за развој.

Во продолжение ви ги претставуваме менторите и нивните регионални искуства во работа со малите бизниси и методологијата по која се реализира нашата ПроКредит бизнис академија.

Ментори на ПроКредит бизнис академија

бизнис академија - Сандра

Сандра Савановиќ – Стевановиќ е партнерка и директорка на канцеларијата Alphabet во Белград и главен тренер во групацијата. На ПроКредит бизнис академија е ментор на модулот „Интерно претприемништво”. Како бизнис тренер работи речиси 25 години, од кои повеќе од 20 години со мали и средни претпријатија, а и самата таа е претприемач 35 години. Таа е наградена од ЕБОР како најдобар ментор за женско претприемништво.

Александар Алфабет Груп

Александар Петровиќ е раководител за развој на бизнисот во Alphabet Group и работи како консултант и тренер за продажба и финансии. Тој ќе го води модулот „Разбирање на финансиски концепти.” Има искуство како консултант и обучувач, а во текот на неговата 15-годишна кариера во банкарскиот сектор работел и со сегментот на мали и средни претпријатија.

бизнис академија - Лариса

Лариса Шпурен-Шариќ е тренер и консултант во Alphabet Group. Има 16-годишно искуство во управување со човечки ресурси и работи на развој на вработени, градење ефективни тимови и подобрување на деловните процеси. Во рамки на ПроКредит бизнис академија ќе предава на тема Комуникациски вештини и „Growth Mindset”. Последните пет години активно се занимава со консалтинг, со посебен фокус на развојот на малите и средни претпријатија.

момир - алфабет груп

Момир Ѓекиќ е долгогодишен консултант, тренер и предавач во областа на дигитална трансформација и дигитален раст. На ПроКредит бизнис академија ќе го води четвртиот модул токму на оваа тема. Тој е активен консултант на ЕБОР, УНДП и партнерски консултантски организации за помош на мали и средни претпријатија во областите на стратешки и бизнис развој, како и дигитален раст и трансформација.

бизнис академија - Гојко

Гојко Родиќ е директор во Alphabet Group со над 15 години искуство во работа со мали и средни претпријатија и ќе биде ментор на последниот модул на тема „Продажба на мали бизниси”. Тој е тренер за продажни вештини и консултант за подобрување на продажбата. Преку долгорочна продажна и менаџерска кариера во банкарството тој ги воочува предизвиците со кои се соочуваат бизнисите во нивната секојдневна работа, а моментално со тимот на Alphabet Group работи на надминување на тие предизвици. Тој е специјализиран за подобрување на продажните вештини и развој на тимови за продажба во организациите.

Кој е најчестиот проблем со кој се соочуваат сопствениците на мали и микро бизниси?

Сандра Савановиќ: Тешко е да се зборува за еден, најчест проблем со кој се соочуваат сопствениците на МСП. Моето искуство покажува дека иако сопствениците ги наведуваат проблемите со финансиите, продажбата и наплатата и, во последно време, пронаоѓањето на вистинските луѓе како клучни предизвици, клучниот проблем секогаш се покажува како подлабока причина. Можеби најголемиот проблем за кој сопствениците сигурно не размислуваат често или доволно е отсуството на секојдневно, доживотно учење и јасна стратешка насока за бизнисот. Често велам дека бизнисот умрел на денот кога сопственикот престанал да учи. Може да биде во „кома” со години (некогаш и децении), но во моментот кога сопственикот ќе престане да се подобрува секојдневно, бизнисот е мртов.

Лариса Шпурен-Шариќ: Еден од најголемите предизвици со кои се соочуваат сопствениците е воспоставувањето стабилна организациска структура која може да го поддржи растот и долгорочната одржливост. Тие често се заглавени помеѓу оперативните задачи и стратегискиот менаџмент, така што клучните процеси, одговорности и приоритети често остануваат недефинирани. Односно, не постои јасен систем за делегирање, развој, управување со ресурси и брза адаптација на промените, зголемувањето на бизнисот станува тешко, а компанијата останува ранлива. Потешко е да се најдат и задржат вистинските луѓе, потешко е да се развие одговорност и посветеност на работата меѓу вработените. Клучот за успехот лежи во поставувањето на темелите кои овозможуваат раст, без губење на контролата и фокусот.

Кои се предностите на интерактивната образовна методологија што ја применувате на оваа Бизнис академија?

Сандра Савановиќ: Дури и старите Латини рекле дека човекот е Homo Ludens, што значи „човек кој игра“ (танцува). Возрасните учат значително поинаку од децата и основниот постулат е дека возрасните мора да се забавуваат додека учат. Современите, високо искуствени методологии за учење на возрасни, како онаа што Alphabet ја применува во својата работа, придонесуваат за полесно прифаќање и усвојување на нови информации, висок ангажман на поединци, создавање силни врски меѓу учесниците (што е предуслов за понатамошно градење деловни мрежи), фокусирање на работата на теми кои се значајни за групата и слично. Би сакала да истакнам дека не користиме софтвер за презентација (познатиот PowerPoint) во нашата работа и дека на интересен начин покриваме сериозни деловни теми. На крајот на краиштата, искусете искуствено учење.

Лариса Шпурен-Шариќ: Темите за кои зборуваме не се нови, но секогаш се актуелни – и секој учесник доаѓа со свое искуство, знаење и ставови. Затоа нашите обуки не се класични предавања, туку можност да стекнеме нови знаења, да ги преиспитаме постоечките пристапи, да ги „размрдаме“ верувањата и да го создадеме тој клучен „аха“ момент преку искуствени активности поддржани од теоријата. Нашата цел е учесниците не само да слушнат нешто ново и корисно, туку и да почувствуваат и разберат како можат веднаш да го применат во својата работа. Често ја слушаме следнава реченица по нашите тренинзи: „Сега знам што треба да направам!“ – и токму тоа е суштината на нашиот пристап.

Колку е важно малите бизниси да имаат познавање за практиките на интрапретприемништво?

Сандра Савановиќ: Мислам дека никогаш не сум сретнала сопственик на бизнис кој не рекол или посакал: „Посакувам моите вработени да ја гледаат оваа компанија како своја“. За жал, повеќето вработени не ја гледаат компанијата во која работат како своја, туку само како работно место каде поминуваат третина или половина од својот живот. Сепак, има поединци кои компанијата ја гледаат како „своја“ – најлојални, највредни, најкреативни… Понекогаш не е лесно да се комуницира со нив, бидејќи тие се малку „повлечени“. Понекогаш се тивки и не го изразуваат јасно и силно својот потенцијал. Понекогаш едноставно ги земаме „здраво за готово“ и престануваме да се занимаваме со нив… Таквите луѓе се внатрешни претприемачи и го претставуваат највредниот ресурс на една компанија. Тие треба да се препознаат, негуваат, развиваат, чуваат и зајакнуваат. Токму овие теми ги обработуваме во модулот наречен Внатрешно претприемништво.

Зошто е важно секој претприемач да има финансиско знаење за да биде успешен во својот бизнис?

Александар Петровиќ: Разбирањето на финансиите им помага на претприемачите да донесат подобри одлуки за инвестиции, трошоци и буџетирање, што може да влијае на растот и одржливоста на бизнисот. Исто така, претприемачите кои се запознаени со финансиските концепти можат подобро да ги следат и управуваат со нивните трошоци, што им овозможува да ги идентификуваат областите каде што можат да заштедат пари или да ја подобрат профитабилноста. Доброто разбирање на финансиите е исто така од клучно значење во областа на планирањето бидејќи им помага да постават реални цели, да развијат стратегии за раст и да ги обезбедат потребните средства, без разлика дали преку инвестиции, заеми или други извори на финансирање. На крајот на краиштата, разбирањето на финансиските аспекти ни помага да одговориме на едно од прашањата што претприемачите често си го поставуваат, а тоа е: Каде се моите пари?

Зошто комуникација и градење „Growth mindset“?

Лариса Шпурен-Шариќ: Кога сакате вашиот бизнис да расте, две работи се клучни – како комуницирате и како размислувате. Добрата комуникација значи помалку недоразбирања, подобри односи и појасни цели, без разлика дали работите со клиенти, со вашиот тим или со партнери. „Growth mindset“ е начин на размислување што ве турка напред, ве мотивира да учите од грешките и не се плаши од промени – тоа е она што ја прави разликата помеѓу оние кои стагнираат и оние кои напредуваат. Кога ќе ги комбинирате овие две вештини, ја создавате основата за долгорочен успешен бизнис!

Зошто дигиталната трансформација треба да се третира како стратешки сегмент во имплементација на корпоративните стратегии?

Момир Ѓекиќ: Дигиталната трансформација не е додаток на бизнисот – таа е нејзината основа во современиот свет. Компаниите кои го третираат како спореден проект често завршуваат со исклучени системи, неефикасни процеси и пропуштени можности. Успешните компании постојано ги прилагодуваат своите стратегии на дигиталните иновации. Дигиталната трансформација е долгорочен процес, а не еднократна задача. Затоа, важно е да се напомене – дигиталната трансформација нема крај, туку само почеток.

Кои се најголемите грешки кои компаниите ги прават во продажбата?

Гојко Родиќ: Најголемата грешка која компаниите ја прават во продажба е всушност тоа што претприемачите не ја дефинираат нивната „продажна приказна“, односно немаат дефинирано или креирано уникатен концепт или процес за продажба.

Како оваа Бизнис академија ќе им помогне на учесниците да изградат вештини?

Александар Петровиќ: Бизнис академијата е совршено место за стекнување на клучните вештини неопходни за успех во деловниот свет. Учењето не се одвива само преку предавања, туку и преку заедничка работа и размена на идеи меѓу учесниците, што придонесува за подлабоко разбирање на темите. Учесниците, исто така, се здобиваат со вештини за тимска работа, комуникација и критичко размислување, што се непроценливи особини во современиот бизнис. Атмосферата на академијата ја поттикнува креативноста и иновативноста кај луѓето, што му овозможува на секој учесник да се развива на единствен начин. На крајот, стекнатите вештини стануваат основа за иден деловен успех и личен развој.

Момир Ѓекиќ: Академијата ќе понуди практично искуство преку студии на случај, интерактивни работилници и менторство. Наместо само теорија, учесниците на Академијата активно ќе учествуваат во креирањето конкретни планови, а сето тоа со поддршка на експерти и колеги од различни индустрии. На крајот од програмата, учесниците не само што ќе имаат знаење, туку и акциони стратегии што можат веднаш да ги користат.

Првата генерација учесници на ПроКредит бизнис академија, со силна мотивација и ентузијазам за личен и професионален напредок, успешно ја започна програмата со завршување на првиот модул. Им посакуваме многу успех и уште поголема мотивација за следните модули, со уверување дека оваа наша иницијатива за обезбедување нефинансиска поддршка за развој на локалните бизниси ќе продолжи да се реализира и во иднина.

Нашата визија е да придонесеме кон градење одржлива и конкурентна деловна средина во земјата, каде секој претприемач има пристап до знаење, ресурси и поддршка потребна за долгорочен успех.

Сајбер безбедност и онлајн измама – на што да внимавате кога вршите онлајн плаќања со вашата картичка

Posted on by piksel_marketing

Нашите навики за купување на интернет секојдневно растат, благодарение на практичноста и заштедата на време кога нештата ви пристигнуваат на домашниот праг. Но, со многуте предности на плаќање со платежна картичка преку интернет, доаѓа и нешто друго на што треба да внимавате. Тоа се ризиците од онлајн измама. Токму затоа, треба да знаете неколку важни работи за ваша поголема безбедност на интернет.

Што е онлајн измама?

Сајбер криминалот е форма на криминално однесување, каде сторителот користи технологија и/или интернет за да ги оствари своите злонамерни цели. Најчесто, онлајн измама е кражба на средства на жртвата, финансиски или банкарски податоци како информации за вашата картичка или банкарска сметка или вашите лични податоци.

Какви видови онлајн измами постојат?

Еве еден пример:

Добивате порака по е-пошта од адвокатска канцеларија. Во пораката се вели дека вие сте среќниот корисник на наследство од почината тетка. Износот е во милиони, а сѐ што треба да направите за да го добиете е да ги доставите податоците за Вашата тековна сметка или добивате порака дека Вашиот пакет е задржан од царина и сѐ што треба да направите е да кликнете на линкот за да реализирате трансакција, ослободувајќи го пакетот за испорака.

Друг пример… Ве контактира непознато лице преку Фејсбук, кое Ви кажува дека со мала инвестиција во крипто-валута ќе станете многу богати.

Иако овие измами можеби изгледаат „смешни и наивни“, неверојатно е колку многу луѓе стануваат жртви. Со текот на годините, сајбер криминалците ги усовршуваат своите методи, нивните пораки изгледаат сè пореални, поради што бројот на жртви на сајбер-криминал постојано расте. Социјалниот инженеринг на криминалците поддржан со новата технологија, многу често  прави да не можеме да препознаеме што е лага, а што вистина.

Кои се најчестите форми на онлајн измама?

Класична злоупотреба на картички 

Сте ја загубиле картичката или некој добил пристап до податоците од неа и ги искористил за купување преку интернет. Ова е една од најчестите форми на онлајн измама.

Лажна веб-страница (за е-трговија)

И ова е многу честа форма на онлајн измама. Позната како „заедничка измама“, бидејќи во ваквата форма на криминал, криминалците ги здружуваат силите за да ги извршат своите злосторства.

Сè изгледа нормално и функционира како на која било друга веб-локација, но разликата е во тоа што страницата за е-трговија на која простапувате всушност не е вистинска. Кога корисникот ќе ги внесе податоците за својата картичка, криминалците ги собираат и ги користат за повлекување поголеми суми пари или друга форма на злоупотреба.

Честопати потрошувачите добиваат производи кои се многу понеквалитетни од тие што ги нарачале, на почетокот ова не го сфаќаат и минува значително време пред да забележат дека нешто не е во ред со тоа што го купиле.

Натпревари/наградни игри

Повеќето интернет измами имаат една заедничка работа – се работи за натпревар (наградна игра) или за друга форма на добивка (нереални попусти, нереални награди итн). Поканите за учество обично се испраќаат преку платформи за пораки на социјалните мрежи или на е-пошта, а хакерите најчесто поставуваат лажни рекламни банери на различни веб-страни со цел да изгледаат примамливо.

Фишинг

Фишингот е најпопуларна форма на сајбер криминал. Тоа се главно мејлови/ email пораки кои предизвикуваат чувство на итност – на пример, треба бргу да платите, да направите најава, да испратите нешто или ќе има некакви последици, како заклучување на корисничка сметка, истекување на лозинка, блокирање на сметка… Оваа измама најчесто се дистрибуира преку електронска пошта, затоа треба да бидеме ислучително внимателни, да знаеме да препознаеме и да се заштитиме.

Понекогаш фишинг мејловите тешко се препознаваат бидејќи криминалците ги креираат со цел да  изгледаат како е-пошта доставена од банка, од некоја позната компанија или социјална мрежа.

Сè изгледа реално, на пример: Фејсбук ви се обраќа преку e-mail – „Некој се обидел да пристапи до Вашата сметка на Фејсбук од нов уред. Ве молиме внесете ја вашата лозинка и потврдете дека тоа сте вие“ и така натаму.

Може ли да се зголеми безбедноста при купување на интернет?

Иако ваквите обиди за измама може да изгледаат убедливо на почетокот, постојат начини да се откријат и препознаат.

Еве што треба да знаете за  да се заштитите:

  • Домен на сајтот – Веб-страниците на хакерите, креирани само за измамнички активности, на прв поглед изгледаат само навидум исто како веб-страната на вашата банка, но доволно е само една погрешно напишана буква или погрешно име на домен за да се препознае што е тоа (на пример, доменот на Вашата банка сигурно е  .mk или com.mk, а линкот испратен до вас води до веб-страна со името на вашата банка со домен .net)
  • Грешка во адресата за е-пошта – Исто така, посветете големо внимание на адресата за електронската пошта што ќе ја добивате, затоа што единствената разлика меѓу вистинска и лажна е-пошта може да биде само една погрешна буква.
  • Сомнителни линкови – Ако некој ви прати линк од непозната е-пошта, НИКОГАШ не кликнувајте на него!
  • Итност, изненадување или неверојатна награда – Ако некој бара од вас итен одговор или ви нуди нешто нереално добро за да биде вистина, како пари или богата награда, дефинитивно се работи за измама.
  • Јазични и правописни грешки – Колку и да е неверојатно, знаејќи дека криминалците се обидуваат сето тоа да изгледа совршено, mail пораките и веб-страните за фишинг често имаат правописни грешки, а понекогаш во пораките што ги содржат се употребени две различни азбуки (на пример, кирилица и латиница), google превод на нелогичен македонски јазик или различен фонт или големина на букви. Работите понекогаш ги читаме автоматски, набрзина и без многу внимание, па криминалците сметаат токму на тоа. Никогаш не брзајте, направете дополнителна проверка и внимателно погледнете.
     

Како да бидете сигурни во безбедноста на интернет трансакциите?

  • Купувајте само од реномирани брендови – Ако користите онлајн купување, купувајте од големи брендови со големи трговски синџири или од мали бизниси кои ви се познати. Секогаш истражете ги социјалните медиуми, веб-страницата и другите платформи на продавницата од којашто сакате да направите онлајн нарачка.
  • Не позајмувајте ја својата картичка на никого – Банката ви издала картичка само за ваша лична употреба и ако ја дадете на други да ја користат, нема да може да ја следите.
  • Никогаш не споделувајте го вашиот PIN со никого – Ако некој друг ви го дознае PIN-от, може да ви ги злоупотреби картичката и средствата на неа, без ваше знаење или согласност.
  • Никогаш не фотографирајте го задниот дел од вашата картичка – НИКОГАШ не испраќајте слика од задната страна на вашата кредитна или дебитна картичка на никого. Овде се наоѓа бројот CVV – којшто претставува контролен број без кој е невозможно да се вршат интернет трансакции.
  • Изберете ја опцијата да ви се испраќа СМС-порака по секоја трансакција – Оваа опција може да ја активирате кога отворате сметка или со повикување на контакт-центарот. Вака ќе ви се овозможи секогаш да ги следите своите трошоци и да може брзо да постапите во случај на измама.
  • Намалете го лимитот на вашата картичка – Лимитот на нашите картички е поставен на одреден износ на евра, но секогаш од банката може да побарате да го намали. Ова ќе ви овозможи да ги намалите последиците од онлајн измама ако картичката или други лични податоци ви се украдени.

Како изгледа злоупотребата на платежна картичка при онлајн измама?

Криминалците користат различни методи за да добијат пристап до туѓи пари.

На пример, ви стигнува СМС порака: Вашата последна исплата е одбиена. Ажурирајте ја вашата сметка преку следниов линк за да продолжите да ги користите нашите услуги.

Ако имате корисничка сметка на Netflix или други слични услуги, треба да знаете дека овие компании никогаш не испраќаат вакви пораки, туку ве контактираат преку е-пошта што сте им ја дале при претплатата. Во повеќето случаи имате траен налог за плаќање на овие видови претплати и добивате извод на почетокот на секој месец што ја покажува вашата уплата. А кога сакате да ја откажете претплатата, тоа го правите директно преку веб страницата на компанијата.

Уште еден чест пример е СМС порака од типот: Вашиот пакет се наоѓа во нашиот магацин. Ве молиме потврдете ја вашата адреса и платете го надоместот за испорака за да се започне испораката: [link]

Важно е да знаете дека службите за курирска пошта никогаш не испраќаат вакви пораки и дека во повеќето случаи, може да го следите пакетот преку нивната апликација. Исто така, ако сте нарачале нешто и ако добиете ваква порака, најдобро е директно да контактирате со курирската пошта за да го проверите статусот на вашиот пакет.

Што да направите ако сте жртва на онлајн измама?

Доколку станете жртва на онлајн измама, еве што треба да направите:

  1. Блокирајте ја вашата картичка преку електронско банкарство или мобилна апликација.
  2. Пријавете ја измамата во онлајн експозитура а ние ќе направиме детална проверка на трансакциите.
  3. По направената проверка ќе ви доставиме документ Изјава за оспорување на трансакции.
  4. Вашата изјава се испраќа до Mastercard, по што ќе добиете одговор во рокот предвиден во правилата со кои се регулираат компаниите за дебитни и кредитни картички.

Да заклучиме – целта на овој текст не е да ве убеди да престанете да купувате на интернет, туку токму спротивното. Интернетот и технологијата ни олеснуваат многу работи, вклучително и купување, а измамите се случуваат и офлајн.

Важно е да бидете внимателни и да ги следите овие препораки.

Процес и рокови за поднесување финансиски извештаи 

Posted on by piksel_marketing

Финансиските извештаи не се само законска обврска во деловниот свет, туку и важен дел од успешното и транспарентно работење на секоја компанија. Секој трговец или подружница на друштво во Република Северна Македонија, по истекот на деловната година е должен да подготви годишна сметка. Трговците по истекот на деловната година, составуваат и финансиски извештаи.  

Што значи тоа? Во продолжение на овој текст ќе ги пронајдете сите важни информации поврзани со роковите и процесот на поднесување на финансиските извештаи, како и дополнителни детали кои ќе ви помогнат подобро да го разберете овој клучен аспект на деловното работење. 

Што се финансиски извештаи? 

Финансиските извештаи се формални документи кои ја прикажуваат финансиската состојба и перформанси на едно претпријатие за одреден временски период. Тие се составен дел од процесот на финансиско известување и служат како основа за донесување деловни одлуки, како за внатрешни така и за надворешни заинтересирани страни. Годишната сметка вклучува биланс на состојба и биланс на успех. Финансиските извештаи вклучуваат биланс на состојба и биланс на успех, извештај за промените во главнината, извештај за паричните текови, применетите сметководствени политики и други објаснувачки белешки. 

Овие документи се подготвуваат во согласност со сметководствените стандарди и даваат сеопфатна слика за финансиското здравје на компанијата. Тие се клучни за инвеститорите, кредиторите, регулаторните тела и другите заинтересирани страни при оценувањето на финансиската состојба и перформанси на компанијата. 

Потребни обрасци за исполнување на финансискиот извештај 

Комплетот на обрасци за финансиски извештаи вклучува: 

  • Биланс на состојба (Извештај за финансиската состојба) 
  • Биланс на успех (Извештај за добивка или загуба и Извештај за останата сеопфатна добивка) 
  • Дополнителни податоци за државна евиденција (ДЕ образец) 
  • Образец за структура на приходи по дејности (СПД) 
  • Објаснувачки белешки кон годишната сметка 
  • Уверение за сметководител/овластен сметководител издадено од ИСОС 
  • Изјава од подносителот под морална, материјална и кривична одговорност за точноста и вистинитоста на податоците искажани во годишната сметка и финансискиот извештај, освен кога годишната сметка и финансискиот извештај се поднесуваат во електронска форма, при што истата се потпишува со електронски потпис. 

Секој од овие документи има специфична улога во создавањето на целосна слика за финансиската состојба на компанијата. На пример, ДЕ образецот обезбедува дополнителни информации потребни за државната статистика, додека СПД образецот ја прикажува структурата на приходите по различни дејности на компанијата. 

Процес на поднесување на годишната завршна сметка  

Процесот на поднесување на финансиските извештаи вклучува неколку чекори кои треба внимателно да се следат за да се обезбеди точност и навременост.  

  1. Подготовка на документи: Подгответе ги сите потребни финансиски извештаи, како што се биланс на состојба, биланс на успех, извештај за парични текови и извештај за промени во капиталот. Проверете дали сите податоци се точни и ажурирани. 
  1. Електронско поднесување: Најавете се на системот на Централниот регистар на Република Северна Македонија (ЦРРСМ) со вашето корисничко име и лозинка. Потребно е да имате валиден дигитален сертификат и инсталирана екстензија за дигитално потпишување на XML документи. 
  1. Пополнување обрасци: Пополнете ги потребните обрасци и прикачете ги сите потребни прилози, како што се објаснувачки белешки или известување за немање деловна активност. 
  1. Потпишување и поднесување: Потпишете ја годишната сметка со вашиот квалификуван дигитален сертификат и поднесете ја преку системот. 
  1. Потврда за прием: По поднесувањето, ќе добиете потврда за прием која треба да ја зачувате како доказ дека сте ја исполниле вашата обврска. 
  1. Рокови: Рокот за доставување на годишна сметка е крајот на месец февруари.  Правните субјекти основани согласно Законот за трговски друштва кои годишните сметки ги доставуваат во електронска форма имаат рок до 15 март. 

Рокови за поднесување финансиски извештаи  

Почитувањето на роковите за поднесување на финансиските извештаи е од суштинско значење за усогласеност на друштвата со законските барања.  

Годишната сметка се доставува до Централниот регистар до крајот на месец февруари наредната година, односно во рок од 60 дена од денот на отворањето на постапката за ликвидација или стечајна постапка или на настанувањето на статусна промена, а сметките изготвени за покуси периоди се доставуваат до крајот на наредниот месец по истекот на последниот месец од пресметковниот период.  

Правните субјекти основани согласно Законот за трговски друштва, кои годишните сметки ги доставуваат во електронска форма имаат рок до 15 март. Доколку 15 март е неработен ден, недела, истиот се префрла на наредниот ден (16 март). 

Субјектите кои нема да ги достават годишните сметки во законските утврдени рокови плаќаат посебен надоместок утврден со Тарифата на Централниот регистар, додека субјектите кои водат сметководство согласно Законот за трговски друштва покрај надоместокот доставуваат и ревизорски извештај. 

Важно е да се напомене дека рокот за изготвување на годишната сметка не може да биде подолг од два месеци по истекот на деловната година, освен ако надлежниот државен орган не го продолжи на три месеца. Ова продолжување може да се случи во исклучителни околности и бара официјално одобрение. 

Потписници на финансиските извештаи 

Финансиските извештаи треба да бидат потпишани од следните лица: 

  1. Одговорното лице на правното лице (директор или управител): Овој потпис потврдува дека извештаите се одобрени од највисокото раководство на компанијата.  
  1. Главниот сметководител: Потписот на главниот сметководител гарантира дека извештаите се подготвени во согласност со важечките сметководствени стандарди и практики. 
  1. Овластен ревизор: Доколку компанијата е предмет на ревизија, финансиските извештаи треба да бидат потпишани и од овластениот ревизор. 

Овие потписи не се само формалност, туку носат значителна правна и професионална одговорност за точноста на презентираните информации. 

Посебни случаи (исклучоци) 

  • Трговци со сезонски карактер: Можат да поднесат годишна сметка и финансиски извештаи за деловната година различна од календарската, со одобрение од Министерството за финансии, врз основа на посебно барање на трговецот. 
  • Неактивни трговски поединци или друштва: Должни се да достават Известување за немање деловна активност, заедно со годишна сметка со податоци на потпишаните обрасци, најдоцна до последниот ден од истекот на законскиот рок за кој се поднесуваат годишните сметки. Ова е важно за одржување на статусот на компанијата во трговскиот регистар. 
  • Задоцнето поднесување: Субјектите кои нема да поднесат извештаи во законски утврдениот рок, мора да достават годишна сметка и финансиски извештаи до Централниот регистар на Република Северна Македонија со претходно извршена ревизија од овластен ревизор.  

Навременото и точно поднесување на завршна годишна сметка и финансиски извештаи е клучно за законско работење на секое претпријатие. Придржувањето кон пропишаните рокови и процедури ја исполнува законската обврска и придонесува за транспарентност и доверба во бизнис заедницата. 

Конечно, важно е да се нагласи дека финансиското известување е континуиран процес кој бара постојано внимание и ажурирање. Компаниите треба да развијат внатрешни системи и процедури за следење на финансиските податоци во текот на целата година, што ќе го олесни процесот на подготовка и поднесување на годишните извештаи. 

Со внимателно планирање, добра организација и разбирање на законските барања, компаниите можат ефикасно да управуваат со процесот на финансиско известување, обезбедувајќи усогласеност со законите и градејќи цврста основа за иден раст и успех. 

Како да создадеш бизнис на иднината преку Design Thinking? Разговор со Александар Стамболиев и Никола Огненовски

Posted on by piksel_marketing

Во време кога стартап сцената се менува побрзо од било кога, кои се најдобрите стратегии за претприемачите да преживеат и напредуваат? Зошто Design Thinking станува „супермоќ“ за младите бизниси? И како ПроКредит Банка поддржува иновативни проекти? Разговараме со двајца експерти во областа:

• Александар Стамболиев, извршен директор на Бизнис Акцелератор УКИМ (БАУ), со повеќе од 26 години искуство во стартап екосистеми, проект менаџмент и економски развој.

• Никола Огненовски, портфолио менаџер на УКИМ (БАУ), стратег во стартап и претприемачки екосистеми, кој помага на иноватори да пристапат до инвестиции, менторство и глобални пазари.

Ако имавте само една реченица за да го објасните Design Thinking, што би кажале?

Александар: Би рекол – “Најдобрите решенија доаѓаат од корисниците, а не од бизнисите. Design Thinking не те учи како да продаваш подобро, туку како да разбереш што навистина им треба на луѓето.

Никола: Јас би додал – Тоа е методологија што повеќе те тера да прашуваш, отколку да одговараш. Наместо веднаш да креираш продукт, прво се учиш да гледаш низ очите на клиентот.

Најчеста грешка што ја прават стартапите кога развиваат бизнис идеја?

Александар: Го засакуваат своето решение повеќе отколку проблемот што го решаваат. Ова е фатално! Сите сакаат да измислат нешто револуционерно, но многу малку луѓе го поминуваат клучниот чекор – проверка дали некој навистина го сака тоа.

Никола: И уште полошо – се плашат од неуспех! Design Thinking нè учи дека најдобриот начин да успееш е постојано да ги следиш потребите на твојот клиент, односно да не успееш брзо и евтино, туку со многу адаптирања на твојот производ и услуга, соработувајќи токму со твојот потенцијален клиент да инвестираш години во развој што му е потребен нему. Со други зборови, треба да научите како да го тестирате вашиот продукт дали одговара на пазарот, водејќи се според следново: креирај – тестирај – согледувај го неуспехот и повторувај повторно и повторно додека не го создадеш совршениот производ кој одговара на пазарот.

Колку македонските претприемачи се подготвени да ја прифатат оваа методологија?

Александар: Да бидеме искрени – традиционално, македонскиот бизнис менталитет повеќе ја следи логиката: „Имам добра идеја, сега само треба да најдам некој што ќе ја купи.“ Но, светот веќе не функционира така. Најголемите компании инвестираат милиони во истражување на корисниците пред да го пласираат својот производ.

Никола: Од друга страна, гледаме нова генерација на млади претприемачи кои размислуваат глобално. Тие сфаќаат дека без правилна методологија, идеите остануваат само идеи. Нашата мисија е да им помогнеме да направат пресврт – да размислуваат стратешки, да тестираат брзо и да создаваат реална вредност.

Во рамки на програмата на ПроКредит Банка и ЕБОР, кои се најголемите можности за младите претприемачи?

Александар: ПроКредит Банка и ЕБОР ја разбираат потребата од иновативно претприемништво, па преку ПроБиз пакетот нудат сеопфатна поддршка за младите што сакаат да изградат одржлив бизнис.

Никола: Она што е особено важно е што не се работи само за финансиска поддршка – ова е инвестирање во знаење, мрежи и пристап до вистински ресурси. Кога имаш банка што не гледа само на бројките, туку и на потенцијалот на идејата, тоа го менува целото искуство на младите претприемачи.

Можете ли да споделите интересен пример за Design Thinking во пракса?

Александар: Ќе ви дадам еден неочекуван пример – Airbnb. Кога првично се обидувале да го зголемат бројот на резервации, сфатиле дека корисниците не кликаат на понуди со лоши фотографии. Наместо да инвестираат во реклами, тимот изнајмил професионални фотографи за да ги подобрат сликите на домовите. Тоа било пресвртниот момент кога нивниот бизнис почнал експоненцијално да расте.

Никола: Еве еден локален пример – млад македонски стартап од нашата акцелераторска програма, кој наместо да инвестира огромен буџет во развој на апликација, прво направи едноставен Instagram профил за тестирање на побарувачката. За неколку месеци имаа доволно корисници за да докажат дека нивниот модел функционира.

Најдобриот совет што би им го дале на претприемачите кои сакаат да применат Design Thinking?

Александар: Не си ја сакајте идејата, засакајте си го проблемот! Штом тоа го направите, секое решение што ќе го создадете ќе биде многу подобро.

Никола: И излезете од канцеларија! Вашите одговори не се во Google Analytics или во Excel табели – тие се на терен, во разговорите со потенцијалните клиенти.

Зошто да дојдеме на Design Thinking работилницата во Битола?

Александар: Бидејќи во 4 часа ќе научите нешто што може целосно да го смени начинот на кој размислувате за иднината на својот бизнис.

Никола: А и затоа што бројот на места е ограничен! Ако чекате, можеби ќе треба да слушате за оваа работилница од некој кој веќе ја искористил шансата.

19 февруари, Utopia Business Club, Битола. Пријави се на овој линк

Програмата ЕБОР „Млади во бизнис” е поддржана од Европската Унија, Шведска преку Шведската агенција за меѓународна развојна соработка, Италија преку Централноевропската иницијатива и Луксембург преку Фондот за малите бизниси на ЕБОР.

Програмата „Млади во бизнис” во Македонија единствено се пласира преку ПроКредит Банка и им помага на малите и средните претпријатија кои се во сопственост или управувани од млади претприемачи до 35 години да пристапат до знаење, експертиза, финансии и други клучни ресурси за да ги надминат своите предизвици и да го реализираат својот потенцијал. Целта на програмата е да поттикне раст, иновации и финансиско зајакнување, со што ќе се редефинира пејзажот за малите и средни бизниси кои се двигателите на економскиот развој во земјава.

Еко кредити – вашата поддршка за зелена иднина

Posted on by piksel_marketing

Во денешно време, сè повеќе се зборува за одржливи решенија кои не само што се наменети да го штитат природното богатство, туку и да ги подобруваат нашите животи. Затоа темата на која зборуваме во овој текст се еко кредити, односно финансиски производи кои имаат за цел да поддржат индивидуалци и бизниси во нивните зелени проекти. Доколку сакате да придонесете за поздрава средина и одржлива иднина, еко кредитите се можност да направите токму тоа. Прочитајте во продолжение зошто еко кредитите се иднината на банкарството.

Зошто користењето на еко кредити е важно?

Со користење на еко кредити, секој од нас може да биде дел од позитивна промена. Овие кредити се наменети за инвестиции кои директно го намалуваат негативниот отпечаток врз животната средина, преку подобрување на енергетската ефикасност и употреба на обновливи извори на енергија. Во што и да инвестирате, дали станува збор за вашиот бизнис или дом, со инвестиции во еко проекти се намалуваат трошоците на долг рок, се штеди енергија, а животната средина добива потребна поддршка.

Еко кредити за бизниси – Засилување на конкурентноста преку грижа за животната средина

За бизнисите, еко кредитите не само што претставуваат поддршка за одржливи проекти, туку и се клуч за зајакнување на конкурентноста и стабилноста на пазарот. Па така доколку сте сопственик на бизнис и сакате да инвестирате во зелени технологии или енергетски ефикасни решенија, овие еко кредити можат значително да ја намалат вашата потрошувачка на енергија и оперативни трошоци.

ПроКредит Банка нуди еко кредити дизајнирани да обезбедат најмалку 20% заштеда на енергија, поддржувајќи бизнис проекти кои се насочени кон иновации, енергетска ефикасност и одржливост. Со зелени инвестиции, вашиот бизнис ќе заштеди и ќе ја покаже својата посветеност кон одржливата иднина.

Кои се придобивките за бизнисите?

Секако дека постојат многубројни придобивки доколку вашиот бизнис инвестира во зелена иднина. Ова се само неколку придобивки:

  • Намалување на оперативните трошоци
  • Подобрена енергетска ефикасност
  • Позитивно влијание врз животната средина
  • Зајакнат имиџ на пазарот како еколошки свесен бизнис

Еко кредити за физички лица – Придонес за енергетски ефикасни домови

Освен за бизнисите, еко кредити постојат и за физичките лица кои сакаат да ги направат своите домови поодржливи. Од заштеда на енергија до удобност и подолг рок на употреба, со овие кредити имате можност да инвестирате во вашата куќа и истовремено да ја намалите вашата сметка за енергија.

ПроКредит Банка нуди еко кредити за физички лица кои сакаат да инсталираат:

  • Системи за топлински пумпи – за поефикасно загревање на домот.
  • Котли на биомаса или гас – поеколошка алтернатива за греење.
  • Изолација на надворешни ѕидови – намалување на загубата на енергија преку фасадата, покривот и подовите.
  • Нови прозорци и вентилација – за подобра енергетска ефикасност.
  • Соларни фотоволтаични системи – искористување на сончевата енергија за вашите потреби.

Како да ги искористите придобивките од еко кредитите?

Еко кредитите нудат едноставно и ефикасно решение за сите кои сакаат да инвестираат во одржливи решенија. Со финансиска поддршка од ПроКредит Банка, секој може да биде дел од промената и да создаде позитивно влијание на животната средина. Понатаму, овие кредити можат да ви помогнат да создадете дом и бизнис кои ќе бидат одржливи на долг рок.

Во свет каде што одржливите решенија се неопходни, вие може да бидете дел од позитивната промена преку вложување во проекти кои го поддржуваат зелениот развој. Со еко кредитите на ПроКредит Банка, ве очекува еколошки подобра иднина, каде што вложувањето во зелени технологии и енергетска ефикасност е заеднички чекор кон еднаква цел — зачувување на животната средина и посигурен свет за идните генерации.